- Joffrey Baratheon: “Ta là Quốc vương!”
- Tywin Lannister: “Kẻ nào mở miệng thốt nên ‘Ta là Quốc vương’ thì thực không phải một bậc quân vương.”
- — Quân sư Tywin Lannister nói với Quốc vương Joffrey Baratheon.
| Thứ bậc Hoàng tộc, Vương thất, Quý tộc và Hiệp sĩ | |
|---|---|
 | |
| Hoàng tộc | |
| 1. | Hoàng đế & Hoàng hậu |
| 2. | Nữ hoàng & Hoàng phu |
| 3. | Hoàng tử & Hoàng tử phi |
| Vương thất | |
| 1. | Quốc vương & Vương hậu |
| 2. | Nữ vương & Vương phu |
| 3. | Vương Thái hậu Nhiếp chính (Mẫu Hậu) |
| 4. | Thế tử & Thế tử phi |
| 5. | Vương tử & Vương phi |
| 6. | Vương nữ & Vương nữ phu quân |
| 7. | Vương tôn |
| 8. | Vương gia |
| Quý tộc | |
| 1. | Lãnh chúa |
| 2. | Công tử |
| 3. | Tiểu thư |
| 4. | Huân tước |
| Hiệp sĩ | |
| 1. | Hiệp sĩ |
| 2. | Nữ Tước sĩ |
Vua (Monarch) là người đứng đầu tối cao của một nền quân chủ. Tuỳ từng thời kỳ và hoàn cảnh, Vua mang các tước vị khác nhau. Tước vị cao nhất của Vua là Hoàng đế (Emperor), thấp hơn là Quốc vương (King).
Hoàng đế (Emperor) là một nam nhân cai trị một Đế quốc (quốc gia thống trị nhiều vùng lãnh thổ rộng lớn và chi phối nhiều quốc gia), phiên bản nữ của tước hoàng đế là Nữ hoàng (Empress). Phối ngẫu của Hoàng đế được gọi là Hoàng hậu, mẹ của Hoàng đế gọi là Hoàng Thái hậu (Dowager Empress). Con cái của Hoàng đế với Hoàng hậu hay con cái của Nữ hoàng đều được gọi là Hoàng tử và Hoàng nữ. Người thừa kế của Hoàng đế là Hoàng Thái tử, vợ của Thái tử gọi là Thái tử phi. Con cái của Thái tử với Thái tử phi và con cái của Hoàng tử với Hoàng tức đều sẽ được gọi là Hoàng tôn.
(Vì trong series Trò chơi vương quyền không đề cập nhiều đến tước Hoàng đế nên trong chuyên mục này sẽ chỉ đi sâu vào danh vị Quốc vương.)
Quốc vương (King) là một nam nhân cai trị một Vương quốc. Quốc vương thường kế thừa danh vị ấy nhờ dòng dõi huyết thống và sẽ cai trị dưới chức danh ấy suốt đời hoặc cho đến khi thoái vị, dù rằng một số người như Aegon Nhà Chinh Phạt và Robert Baratheon trở thành Quốc vương nhờ chinh phạt. Người phối ngẫu của Quốc vương được gọi là Vương hậu, còn một nữ nhân có đặc quyền cai trị gọi là Nữ vương (trong tiếng Anh cả Vương hậu và Nữ vương đều là “Queen”).
Con cái của Quốc vương và Vương hậu hay con cái của Nữ vương đều giữ tước vị Vương tử và Vương nữ. Người thừa kế (trữ quân) của Quốc vương được gọi là Vương Thế tử (Crown Prince, nếu Vương tử chưa được sắc phong làm Thế tử sẽ được gọi là Vương tử kế vị [Hereditary Prince]), và hiền thê của Thế tử giữ tước vị Thế tử phi. Con cái của Thế tử với Thế tử phi và con cái của Vương tử với Vương phi đều sẽ được gọi là Vương tôn (Prince/Princess).
(Lưu ý: Tránh nhầm lẫn “Hoàng nữ”/“Vương nữ” với tước “Công chúa” trong văn hoá Trung Hoa. Hoàng đế Trung Hoa xưa khi gả con gái thường để công hầu [chư hầu] làm chủ hôn, từ đó sinh ra tước vị ‘‘Công chủ”, từ “chủ” sang tiếng Việt được phiên âm thành ‘‘chúa”, vì thế nên con gái của Vua thường được gọi là Công chúa, nhưng ở văn hoá Tây phương không có lệ này nên không thể gọi là ‘‘Công chúa” mà chỉ đơn thuần là “Hoàng nữ”/‘‘Vương nữ”.)
Những nền quân chủ đã biết[]
Nền quân chủ hiện hành[]
| “ |
Ồ, giờ ta là quái vật à? Có lẽ ngươi nên nói chuyện mềm mỏng hơn với ta. Quái vật nguy hiểm lắm đấy... giờ đây vua chúa rơi rụng như ruồi muỗi. |
” |
―Tyrion Lannister nói với Quốc vương Joffrey Baratheon
- Thất Đại Đô Thành, được cai trị bởi Quân vương của người Andal và Tiền Nhân. Trước đó là Gia tộc Baratheon, và trước đó nữa là Gia tộc Lannister.
- Vương quốc của Quần Đảo Sắt, được cai trị bởi Quân vương của Quần Đảo Sắt từ nhiều gia tộc khác nhau, hiện thời là Gia tộc Greyjoy.
- Ngoại Nhân, dẫn đầu là Dạ Vương.
Những nền quân chủ đã trôi vào dĩ vãng[]
- Vương quốc Đồng, cai trị bởi các vị Vua Đồng của Gia tộc Royce.
- Tiền Nhân, lãnh đạo bởi Tiền Vương.
- Vương quốc Andalos, lãnh đạo bởi Quân vương của người Andal.
- Đế chế Astapor, cai trị bởi các Hoàng đế thành Astapor.
- Tộc người khổng lồ, lãnh đạo bởi Vua của người khổng lồ.
- Vương quốc Núi Đồi và Thung Lũng, cai trị bởi Quân vương của vùng Núi Đồi và Thung Lũng từ Gia tộc Arryn, và trước đó là các vị Quân vương vùng Đồi Núi.
- Vương quốc Reach, cai trị bởi Quân vương vùng Reach của Gia tộc Gardener.
- Vương quốc Sông Ngòi và Đồi, cai trị bởi các vị Quân vương của vùng Sông Ngòi và Đồi từ Gia tộc Mudd và Gia tộc Justman.
- Vương quốc Rock, cai trị bởi những vị Quân vương vùng Rock của Gia tộc Lannister.
- Vương quốc Qarth, cai trị bởi những Quân vương của Qarth.
- Dân Tự Do, lãnh đạo bởi Quân Vương Bên Ngoài Bức Tường.
- Vương quốc Nightfort, cai trị bởi vị Vua của Đêm Đen (Night’s King).
- Vương quốc Đỏ, cai trị bởi những vị Vua Đỏ của Gia tộc Bolton.
- Vương quốc Bão Tố, cai trị bởi những vị Quân Vương Bão Tố của Gia tộc Durrandon.
- Vương quốc Meereen, cai trị bởi Nữ vương Meereen từ Gia tộc Targaryen.
- Vương quốc Phương Bắc, cai trị bởi những vị Quân Vương Phương Bắc của Gia tộc Stark.
- Vương quốc Ba Người Con Gái.
- Vương quốc các Hòn Đảo và Sông Ngòi, cai trị bởi những vị Quân vương các Hòn Đảo và Sông Ngòi từ Gia tộc Hoare.
Nữ vương (Queen Regnant)[]
| “ |
Ta được sinh ra trên cõi đời này để trị vì Thất Đại Đô Thành, và ta sẽ làm thế. |
” |
―Nữ vương Daenerys Targaryen
Nữ vương thừa kế ngôi vị vì là con gái của vị Quốc vương tiền nhiệm. Do hệ thống công ước kế vị trên Westeros xem trọng người nam hơn (cũng như phần lớn trên thế giới), nên Đương kim Nữ vương rất hiếm - một người con gái thường sẽ bị phớt lờ và quyền thừa tự sẽ được trao cho người em trai nhỏ tuổi hơn, thậm chí ngay cả một nam nhân nào đó trong dòng tộc. Không giống như Vương hậu, Nữ vương sở hữu tất cả quyền uy của một bậc đế vương, có thể ban mệnh lệnh trực tiếp.
Chế độ quân chủ đã thống nhất Thất Đại Đô Thành tồn tại gần ba thế kỷ mà không có lấy một vị Nữ vương. Người phụ nữ đến gần nhất với vị thế đó là Rhaenyra Targaryen, nhưng một cuộc tranh cãi về việc cho nữ nhân lên cầm quyền trước đã khơi mào một cuộc nội chiến, khi người em trai cùng cha khác mẹ của bà - Aegon Đệ Nhị - tuyên cáo mình là người thừa kế hợp pháp. Sau đó, Aegon Đệ Nhị chính thức lên ngôi vua một khoảng thời gian, nhưng sau đó đã phải trao lại cho con trai của Rhaenyra - Aegon Đệ Tam.
Người phối ngẫu của Nữ vương được gọi là Vương phu (King Consort).
Gia tộc Targaryen đã gần như tuyệt diệt, cùng với niềm tin sai lầm về cái chết của những nam nhân khác trong dòng tộc, Daenerys Targaryen nghiễm nhiên có quyền thừa kế Ngai Sắt với danh vị Nữ vương, vì cô là con gái của Quốc vương Aerys Targaryen Đệ Nhị. Cô vẫn được coi là một kình địch vì sở dĩ cô không thực sự cai trị Thất Đại Đô Thành hay ngồi trên Ngai Sắt. Chiếc ngôi báu của Thất Đại Đô Thành được rèn nên bởi Aegon Nhà Chinh Phạt và Daenerys vẫn được nhiều người tin rằng cô có dòng máu thừa kế trực hệ của Gia tộc Targaryen, nên Ngai Sắt dĩ nhiên thuộc về cô. Giờ đây niềm tin ấy có vẻ đã nhầm bởi sự xuất hiện của người cháu trai bên họ nội - Jon Snow - con trai chính thống của Thế tử phi Lyanna Stark và Thế tử Rhaegar Targaryen - con trai trưởng của Quốc vương Aerys Targaryen; nên theo danh sách kế vị của Westeros, Jon có quyền kế vị cao hơn người cô Daenerys của anh. Robert Baratheon cũng mang huyết thống Targaryen từ họ mẹ, nhưng ông được giữ tước vị nhờ chinh phạt chứ không phải huyết thống hay bất kỳ điều luật nào. Nếu như Daenerys thành công trong công cuộc chinh phạt Westeros, cô có thể lên ngôi nữ vương nhưng chỉ nhờ chinh phạt, không phải theo huyết thống vì tất cả mọi quyền hạn đều thuộc về Jon Snow.
Vương hậu (Queen Consort)[]
| “ |
Phu quân của ta là Quốc vương và Quốc vương cũng là phu quân ta. |
” |
―Vương hậu Margaery Tyrell nói với Petyr Baelish
Vương hậu là người phối ngẫu của một nam vương, và có được tước vị nhờ mối hôn phối. Một Vương hậu có thể kết hôn với vị Quốc vương đó trước hay sau khi người đó trở thành Quốc vương; dù rằng nếu Vương hậu kết hôn từ trước, bà chỉ có thể trở thành Vương hậu khi vị Quốc vương ấy làm lễ đăng quang. Vương hậu có thể nắm giữ nhiều quyền lực không chính thức khác nhau, bởi lẽ họ đến từ những gia đình giàu có và uy thế. Quyền lực chính yếu của Vương hậu đến từ sự ảnh hưởng của người ấy với phu quân, tuy thế, người ấy không có đặc quyền cai trị riêng.
Một Vương hậu có thể trở thành Thái hậu Nhiếp chính (Queen Regent) nếu phu quân băng hà và những đứa con vẫn còn dưới độ tuổi được thừa kế. Thái hậu Nhiếp chính là một người cai trị có thực quyền với vương quốc, người ấy có thể trị vì hoặc dưới hình thức trực tiếp hoặc là thông qua sự trợ giúp của các cố vấn khác nhau, điều đó phụ thuộc vào lựa chọn của nữ nhân ấy. Thái hậu Nhiếp chính có thể tham dự các buổi họp của Tiểu Hội Đồng. Một khi con cái người ấy đã đủ tuổi và lên ngôi, vị Thái hậu Nhiếp chính chỉ còn được gọi là Vương Thái hậu (Dowager Queen), hay gọi thân mật thì chỉ đơn thuần là Mẫu hậu (Queen Mother).
Vương gia | Vương tử/Vương nữ | Vương tôn (Prince/Princess)[]
| “ |
... Nếu con không thích con bé thì chỉ việc gặp nó vào những dịp trọng đại, và khi thời khắc chín muồi, hãy cho con bé hạ sinh một vài tiểu vương tôn... |
” |
―Vương hậu Cersei Lannister nói với con trai, Vương tử Joffrey, ám chỉ đến Sansa Stark
Nếu một vị Quốc vương mới lên ngôi, thông qua chinh phạt, tiếm quyền, hay tự bố cáo độc lập chủ quyền, những đứa con của người ấy sẽ trở thành Vương tử/Vương nữ, còn họ hàng người ấy sẽ là Vương gia. Sau khi Robert Baratheon đoạt ngôi vị, các em trai của ông - Stannis và Renly - không được nhậm chức Vương gia. Thay vào đó, họ được nhậm tước trật và một vị trí tương ứng trong Tiểu Hội Đồng. Trái lại, khi Robb tuyên bố Phương Bắc là vương quốc độc lập một lần nữa, các anh chị em của y (ngoại trừ người em hoang cùng cha khác mẹ Jon Snow) đều được gọi là Vương gia.
Vương triều Targaryen[]
Người thừa kế Ngai Sắt sẽ được giữ tước vị Thân vương đảo Thạch Long, và cai trị cơ ngơi ngày trước của Gia tộc Targaryen - đảo Thạch Long, với một số chư hầu thề tận trung.
Con trai của Thế tử Rhaegar Targaryen với Thế tử phi Elia Martell được gọi là Vương tôn - Vương tôn Rhaenys và Vương tôn Aegon.
Vương triều Baratheon[]
Xuyên suốt triều đại của Quốc vương Robert Đệ Nhất, ba đứa con của ông - Joffrey, Tommen và Myrcella - được giữ những tước vị Vương tử hoặc Vương nữ tương ứng. Khi Joffrey lên ngôi sau cái chết của Robert, Tommen và Myrcella giữ tước vị Vương gia.
Khi Stannis Baratheon phát giác ra rằng những đứa con của Robert là sản phẩm của mối tình loạn luân giữa Cersei - Jaime Lannister và tuyên cáo bản thân là người thừa tự của Robert, con gái ông Shireen được giữ tước vị trong vương thất. Trong Mùa Bốn, cô bé được gọi cụ thể là “Vương nữ Shireen của Gia tộc Baratheon”.
Vương triều Lannister[]
Dù cho sự thật rằng Mẫu hậu Cersei Lannister ngự trên Ngai Sắt sau sự tuyệt diệt của Gia tộc Baratheon, em trai song sinh của bà - Ser Jaime Lannister, một nam nhân trong họ hàng gần nhất còn sống - hiển nhiên được xem là người kế vị Cersei. Tuy nhiên y không được giữ tước Vương dưới bất kỳ hình thức nào. Nguyên do là bởi Ser Jaime không mang trong mình dòng máu Baratheon, cũng không kết hôn với bất kỳ người Nhà Baratheon nào. Cersei chỉ lên ngôi nhờ mối hôn nhân với Robert Baratheon.
Vương triều Stark (Vương quốc Phương Bắc)[]
Khi Robb Stark được tôn xưng vị Quân Vương Phương Bắc đầu tiên sau gần ba trăm năm bởi các tướng lĩnh chư hầu trong Ngũ Vương Tranh Quyền, bốn đứa em của y được chính thức gọi là Vương gia. Vương gia Brandon Stark trị vì một thời gian ngắn tại Winterfell đương khi Robb vắng mặt trong vai trò người thừa kế hợp pháp của Robb, cùng với đó là đứa trẻ nhỏ nhất của Nhà Stark - Rickon Stark.
Mặc dù các em gái của Robb chính thức là Vương gia, nhưng trên thực tế những chức danh này hiếm khi được xưng cùng với tên họ. Sansa Stark khi ấy vẫn đang còn bị giữ làm con tin tại King’s Landing, triều đình không thừa nhận nền độc lập của Phương Bắc, nên do đó không ủng hộ việc gọi Sansa Stark là Vương gia. Đương lúc ấy, Arya Stark trốn chạy khỏi King’s Landing với đội Tuần Đêm nhưng sau đó chạy đến vùng Sông Nước với một danh tính giả, vì thế cô bé cứ khăng khăng không để mọi người gọi tên thật của mình, thì huống chi đến danh xưng Vương gia. Robb và mẹ y - Catelyn, tại doanh trại Nhà Stark, ám chỉ Sansa và Arya là Vương gia khi bàn luận về họ, nhưng không bao giờ danh xưng này được nhắc đến trong những cuộc trò chuyện mặt đối mặt.
Sau khi Jon Snow được phong làm người thừa kế của Robb sau sự kiện Con Hoang Chinh Chiến, Vương quốc Phương Bắc đã được tái củng cố với Gia tộc Stark là gia đình vương tộc. Các em còn sống của y - Sansa, Arya và Bran lại một lần nữa nhậm những tước vị trong vương tộc, tuy nhiên không một ai trong số họ được chính thức tấn phong. Sansa được tấn phong làm Nữ chúa thành Winterfell, trong khi Bran và Arya - mọi người nghĩ là đã chết nhiều năm rồi - vừa mới trở về nhà.
Và Jon đã thoái vị, giờ đây các em của y lại một lần nữa bị tước đi tất cả chức tước.
Vương triều Greyjoy (Vương quốc Quần Đảo Sắt)[]
Khi Balon Greyjoy chớp lấy thời cơ trong Ngũ Vương Tranh Quyền để tuyên cáo Quần Đảo Sắt là một vương quốc độc lập một lần nữa, hai người con của lão nghiễm nhiên được nhậm tước vị. Chế độ vương quyền của Quần Đảo Sắt từ xa xưa trong lịch sử được lập nên bởi truyền thống bầu cử quân vương (Lễ Hội Vương - Kingsmoot).
Theon Greyjoy đồng thời cũng xưng mình là Thân vương thành Winterfell trong khi chiếm đóng lâu đài một khoảng thời gian ngắn.
Các tước vương khác[]
Thân vương xứ Dorne (Prince/Princess of Dorne)[]
| “ |
Thể theo truyền thống của người dân bà [Nymeria], giờ đây Nhà Martell cai trị Dorne dưới danh vị Thân vương, không phải Quốc vương. |
” |
―Vương gia Oberyn Martell
Gia tộc Martell[]
Gia tộc Martell hiện thời vẫn cai trị Dorne với tước Thân vương. Người đứng đầu gia tộc giữ tước vị Thân vương xứ Dorne, anh chị em hay con cái của Đương kim Thân vương được gọi là Vương gia.
Nếu tước vị Prince (Vương tử) trên khắp Thất Đại Đô Thành chỉ những người kế vị ngôi báu, thì ở Dorne, tước vị này dùng để chỉ những Đương kim Thân vương (Rulling Prince/Princess). Đây là tước vị đã có từ nhiều đời trước khi người Rhoyne còn cai trị những thành quốc (thành phố độc lập và có chủ quyền như một quốc gia) dọc theo bờ Sông Rhoyne trên đại lục Essos. Dorne có tước vị Đương kim Thân vương khi nó còn là một tiểu vương quốc độc lập, và chỉ sáp nhập vào Vương quốc của Nhà Targaryen một thế kỷ trước - nhưng không phải bằng chinh phạt mà là qua mối liên minh bằng hôn nhân. Như một kết quả của liên minh tự nguyện, triều đình cho phép Gia tộc Martell tiếp tục cai trị Dorne dưới danh vị Thân vương, dù rằng họ không thuần túy còn thực quyền nữa.
Đọc bài viết chính “Thân vương xứ Dorne”
Tước vương ở các vương quốc khác[]
| “ |
Nhưng, nếu mùa màng thất bát hoặc chiến tranh thất bại, các Thương chủ sẽ rạch nát cổ họng vị Thân vương và chọn lên một kẻ khác. |
” |
―Jorah Mormont
Pentos[]
Tại Thành bang Tự do Pentos, người cai trị trên danh nghĩa được gọi là Thân vương - một vị quân chủ bù nhìn được chọn lên bởi các Thương chủ trong kinh thành.
Đọc bài viết chính “Thân vương thành Pentos”
Thông tin bài viết[]
Nguồn: Wikia Game of Thrones.
Chuyển ngữ: Longstark.