Wąskie morze - morze pomiędzy Westeros na zachodzie i Essos na wschodzie. Jest dość wąskie i łatwe do przekroczenia, ale wystarczająco szerokie, aby utrudnić przeprowadzanie jakichkolwiek inwazji na wielką skalę między Westeros i Wolnymi Miastami. Na morzu funkcjonują szlaki handlowe między oboma kontynentami i Portem Ibbeńskim[1][2]. Szlachcice z Westeros czasem są wychowywani, a czasem udają się na wygnanie do miast po drugiej stronie morza[3][4][5][6].
Sztormy[]
Wąskie morze potrafi być wzburzone jesienią, gdy sztormy zdarzają się regularnie. Zimą sztormy są dużo gwałtowniejsze, ale rzadsze[7]. Krainy burzy są szczególnie narażone na uderzenia sztormów, które powstają w cieplejszych wodach Morza Letniego[8]. Pojawiają się sugestie, że podróż z Wysp Tarczowych w głąb wąskiego morza jesienią jest tak ryzykowna, że można stracić nawet dwie trzecie floty[9]. Galery handlowe wychodzą lepiej na przekraczaniu morza pod naturalną osłoną Stopni.
Geografia[]
Wąskie morze łączy Morze Dreszczy i Zimną Wodę na północy z Morzem Dornijskim na zachodzie, Morzem Myrijskim na wschodzie i Morzem Letnim na południu. To ostatnie oddziela od niego archipelag Stopni.
Źródła podają sprzeczne informacje dotyczące granicy wąskiego morza i Morza Dreszczy. Źródła pół-kanoniczne sugerują, że zachodnia część Morza Dreszczy zaczyna się na północ od Muru[10], ponieważ w "Tańcu ze smokami" Wschodnia Strażnica melduje o sztormach na wąskim morzu[11]. Inne źródła pół-kanoniczne wskazują też, że Wdowia Strażnica znajduje się nad wąskim morzem[12]. Jednak maester Yandel pisze, że Skagos i Szare Urwiska, regiony na Północy Siedmiu Królestw, leżą nad Morzem Dreszczy[13]. Książka "The Lands of Ice and Fire" pokazuje wschodnie wybrzeże Północy, aż do Wdowiej Strażnicy, jako znajdujące się nad Morzem Dreszczy. W tej wersji wąskie morze zaczyna się dalej na południe, pomiędzy wybrzeżem Braavos i Doliną Arrynów[14].
Westeros[]
W pobliżu wąskiego morza i Morza Dreszczy leżą takie osady jak Wschodnia Strażnica i Wdowia Strażnica.
Na lub nad brzegami Zimnej Wody znajdują się Trzy Siostry, Biały Port, Stary Zamek i Ramsgate[15].
Na zachód od wąskiego morza leży Dolina Arrynów, której częściami są Paluchy i Góry Księżycowe. Nad morzem można znaleźć takie osiedla jak Stara Kotwica, Runestone i Gulltown[15].
Dalej na południe, po drugiej stronie Zatoki Krabów, rozciąga się Szczypcowy Przylądek i Szepty w krainach korony. Gardziel oddziela wąskie morze od Zatoki Czarnego Nurtu, nad którą zlokalizowane są Królewska Przystań i Duskendale[15]. Wśród lordów wąskiego morza zaprzysiężonych Smoczej Skale można znaleźć ród Celtigar ze Szczypcowej Wyspy, ród Velaryon z Driftmarku, ród Sunglass z Zatoki Słodkiego Portu i ród Bar Emmon z Ostrego Przylądka[16]. Na południe od niego można znaleźć Hak Masseya i Stonedance[15].
Do krain burzy należy wyspa Tarth i Cieśniny Tarthu, które oddzielają wąskie morze od Zatoki Rozbitków. Na Tarthu leży Wieczorny Dwór. Na południe od wyspy, na Przylądku Gniewu są Deszczowy Dom w pobliżu Deszczowego Lasu i Miasteczko Łez, a także Zielony Kamień na wyspie Estermont[15].
Na południu, po drugiej stronie Morza Dornijskiego leży Wzgórze Duchów w Dorne. Na wschód od niego rozciągają się Stopnie[15].
Essos[]
Wolne Miasto Braavos leży w lagunie w północno-zachodniej części Essos, gdzie wąskie morze spotyka się z Morzem Dreszczy. Na południe od niego rozciąga się Braavoskie Wybrzeże, które dociera aż do Andalos[17].
Naprzeciw Haku Masseya, po drugiej stronie wąskiego morza, leży Wolne Miasto Pentos. Dalej na południe można znaleźć Morze Myrijskie i Wolne Miasto Myr[17].
Wolne Miasto Tyrosh jest położone na wyspie nieopodal Stopni i Spornych Ziem w południowo-zachodnim Essos[17].
Stopnie[]
Stopnie, w tym Krwawy Stopień i Szare Szubienice, oddzielają wąskie morze od Morza Letniego na południu. Tyrosh leży w północno-wschodniej części Stopni[18]. Szlaki wodne przez Stopnie umożliwiają kontrolę podróży na i z wąskiego morza[19].
Historia[]
Historia starożytna[]
Pierwsi Ludzie przekroczyli przed tysiącami lat Ramię Dorne z Essos do Westeros. Według legendy magia dzieci lasu zniszczyła pomost lądowy i przyczyniła się do powstania Stopni między wąskim morzem a Morzem Letnim[20].
W czasie Przybycia Andalów ich statki przepłynęły wąskie morze pomiędzy Andalos a wschodnim wybrzeżem Westeros[21]. Gdy Andalowie zaatakowali Północ król Theon Stark odpowiedział, najeżdżając wybrzeże Andalos[22]. W celu ochrony Białego Noża przed najeźdźcami został wybudowany Wilczy Barłóg[23].
Włości Valyriańskie zwróciły uwagę na zachód po podbiciu Starego Imperium Ghis. Stworzyły kilka kolonii, które później stały się Wolnymi Miastami[24]. Należą do nich Pentos i Myr nad brzegami wąskiego morza oraz Tyrosh, wybudowane w celu kontroli handlu na Stopniach[18]. Zbiegli niewolnicy z Valyrii założyli Braavos w miejscu, w którym wąskie morze łączy się z Morzem Dreszczy[25].
Księżniczka Nymeria poprowadziła dziesięć tysięcy okrętów wypełnionych rhoynarskimi uchodźcami przez wąskie morze do Dorne po tym jak Valyrianie zwyciężyli w wojnach rhoynarskich[26][27].
Ostatnie wieki[]
Po pokonaniu oporu lokalnych lordów wąskiego morza dwa wieki przed Zagładą Valyrii wzniesiono Smoczą Skałę, najbardziej wysunięty na zachód przyczółek Valyriańskich Włości[28]. Po przeniesieniu się na Smoczą Skałę przed Zagładą Targaryenowie kontrolowali niebo nad wąskim morzem za pomocą swoich smoków. Jednocześnie floty ich sojuszników, Velaryonów i Celtigarów, sprawowały kontrolę nad środkową częścią morza. Aegon Zdobywca stworzył nowe państwo, Siedem Królestw, po Podboju[29]. Kompania Róży wolała udać się na wygnanie za morze zamiast pozostać w Westeros[18].
Nowa stolica Aegona nad Zatoką Czarnego Nurtu, Królewska Przystań, przerosła Duskendale i stała się największym portem w Westeros nad wąskim morzem[29]. Książę Maegor Targaryen uciekł na drogą stronę morza do Pentos w 40 o.P., po tym jak odmówił oddalenia Alys Harroway. Maegor powrócił dwa lata później, aby zażądać Żelaznego Tronu po śmierci brata, króla Aenysa I Targaryena[3].
Lord Rogar Baratheon rozważał rozciągnięcie potęgi Żelaznego Tronu na drugi brzeg morza przez małżeństwo króla Jaehaerysa I Targaryena z córką archonta Tyrosh. Król wolał jednak poślubić swoją siostrę, Alysanne[30]. Agenci i informatorzy po drugiej stronie wąskiego morza poszukiwali Elissy Farman po tym jak uciekła ze Smoczej Skały z trzema smoczymi jajami[31]. W 58 o.P. Jaehaerys gościł archonta Tyrosh i księcia Pentos w Królewskiej Przystani, aby zakończyć wojnę, która zakłóciła handel na wąskim morzu[31].
Triarchia, powstała w 96 o.P., podbiła Stopnie i zabiła setki piratów z wysp[19]. Podczas rejsu z Królewskiej Przystani do Lys ciężarna Mysaria, kochanka księcia Daemona Targaryena, poroniła w czasie sztormu w 105 o.P.[19]. Mieszkańcy Westeros szybko zaczęli narzekać na wysokość cła nakładanego na kupców przez Triarchię w ciągu dekady po podboju Stopni. Daemon i lord Corlys Velaryon rozpoczęli wojnę o Stopnie przeciwko Triarchii w 106 o.P., zaś trzy lata później Daemon został koronowany na Króla Stopni i Wąskiego Morza. Daemon ostatecznie porzucił swoje królestwo[19]. Według septona Eustace'a ser Criston Cole bez sukcesu namawiał szesnastoletnią księżniczkę Rhaenyrę Targaryen do wspólnej ucieczki na drugi brzeg wąskiego morza w 113 o.P.[19].
Nieśmiały smok Szary Duch polował na ryby z wąskiego morza[32]. Kiedy wybuchła wojna znana jako Taniec Smoków, ser Tyland Lannister wysłał za wąskie morze prośby o pomoc. Triarchia zdecydowała się wysłać pomoc zielonym przeciwko czarnym. Wysokie straty poniesione w bitwie w Gardzieli doprowadziły do rozpadu Triarchii. Po zamordowaniu Sharako Lohara na wąskim morzu wybuchła Wojna Córek[32][33]. Pod koniec Tańca Tyland, ser Marston Waters i ser Julian Wormwood zostali wysłani za morze z zadaniem zwerbowania najemników w Wolnych Miastach[34]. Po wojnie domowej Pogromcy Burz i Wataha Wilków przekroczyły wąskie morze, aby zostać najemnikami w Essos[33]. Racallio Ryndoon, nazywający się Królem Wąskiego Morza, uciekł na Wyspy Bazyliszkowe[35]. Roggerio Rogare pływał w górę i w dół wąskiego morza na pokładzie "Córki Syreny" po lyseńskiej wiośnie[35].
Król Viserys II Targaryen działał w kierunku wzmocnienia handlu na wąskim morzu w czasie swoich krótkich rządów[36]. Blackfyre'owie przebywający na wygnaniu w Essos snuli plany przekroczenia wąskiego morza i zdobycia Żelaznego Tronu[37].
Po zakończeniu turnieju na Łące Ashford książę Aerion Targaryen został wysłany na kilka lat do Lys przez swojego ojca, księcia Maekara Targaryena[4].
Książę Dorne Doran Martell wysłał swojego brata Oberyna za morze do Lys po pojedynku, w wyniku którego zmarł lord Edgar Yronwood[38].
Po zakończeniu Rebelii Roberta flota rodu Targaryenów została zniszczona przez sztorm na Smoczej Skale. Viserys i Daenerys Targaryen zostali przemyceni na drugi brzeg wąskiego morza przez ser Willema Darry'ego przed atakiem na Smoczą Skałę[39]. Daenerys spędziła większą część swojego dzieciństwa uciekając z miasta do miasta drogą morską[40].
Wydarzenia z Pieśni lodu i ognia[]
Gra o tron[]
Ser Rodrik Cassel cierpi na chorobę morską podczas rejsu przez wzburzone wąskie morze z Białego Portu do Królewskiej Przystani[41].
Lord Tywin Lannister sprowadza zza wąskiego morza Dzielnych Kompanionów[42].
Starcie królów[]
Stannis Baratheon zatrudnia najemników z Lys i Myr, zza wąskiego morza, aby wspierali jego roszczenia do tronu podczas Wojny Pięciu Królów[43]. Stannis wysyła Davosa Seawortha na pokładzie "Czarnej Bethy" i Allarda Seawortha na pokładzie "Lady Maryi", aby roznieśli informacje o jego roszczeniach na obu brzegach morza[44]. Pirat i najemnik Salladhor Saan nazywa się Księciem Wąskiego Morza[44].
Flota Stannisa płynie z Końca Burzy do Królewskiej Przystani przed bitwą o Czarny Nurt. Statki zostają rozdzielone, a ich przybycie opóźnione przez sztorm na wąskim morzu[45].
Tyrion Lannister wysyła swoją siostrzenicę, księżniczkę Myrcellę Baratheon, do Dorne przez Braavos[46].
Nawałnica mieczy[]
Stannis nadaje Davosowi tytuł Admirała Wąskiego Morza[47]. Davos wysyła Edrica Storma ze Smoczej Skały do Wolnych Miast, aby ochronić go przed Melisandre[48]. Pozostałe statki Stannisa transportują go i jego armię ze Smoczej Skały na północ, do Wschodniej Strażnicy, aby bronić Muru[49].
Uczta dla wron[]
Arya Stark żegluje do Braavos z Solanek na pokładzie "Córki Tytana"[50].
Nad brzegami wąskiego morza rozchodzi się wieść, że królowa regentka Cersei Lannister poszukuje swojego brata Tyriona i nagrodzi tytułem lordowskim jego znalazcę[51].
Kiedy kilku dawnych Dzielnych Kompanionów nie jest w stanie znaleźć transportu na drugą stronę morza, dochodzi do spustoszenia Solanek[52].
Zmierzający do Starego Miasta Samwell Tarly żegluje ze Wschodniej Strażnicy do Braavos[7], a następnie na "Cynamonowym Wietrze" z Braavos do Pentos, Tyrosh i przez Stopnie na Morze Letnie[53].
Taniec ze smokami[]
Varys przemyca Tyriona z Królewskiej Przystani do Pentos[54].
Wschodnia Strażnica[11] i Arnolf Karstark z Karholdu[55] donoszą o okropnych sztormach na wąskim morzu. Flota Salladhora Saana zostaje rozdzielona przez sztormy na wąskim morzu podczas rejsu na południe ze Wschodniej Strażnicy[56]. Sztormy rozdzielają też flotę najemników Aegona Targaryena podczas desantu Złotej Kompanii w krainach burzy[57].
Przypisy
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Wolne Miasta.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Poza Wolnymi Miastami: Ib.
- ↑ 3,0 3,1 „Ogień i krew”, Synowie Smoka.
- ↑ 4,0 4,1 „Rycerz Siedmiu Królestw”, „Wędrowny rycerz”.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 38, Tyrion V.
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 24, Zaginiony lord.
- ↑ 7,0 7,1 „Uczta dla wron”, rozdział 15, Samwell II.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Krainy burzy.
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 29, Łupieżca.
- ↑ „George R. R. Martin's A World of Ice and Fire”, Shivering Sea.
- ↑ 11,0 11,1 „Taniec ze smokami”, rozdział 10, Jon III.
- ↑ „George R. R. Martin's A World of Ice and Fire”, Widow's Watch.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Poza Wolnymi Miastami: Morze Dreszczy.
- ↑ „The Lands of Ice and Fire”, The Known World.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 „The Lands of Ice and Fire”, Westeros.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 25, Davos III.
- ↑ 17,0 17,1 17,2 „The Lands of Ice and Fire”, The Free Cities.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 „Świat lodu i ognia”, Wolne Miasta: Swarliwe córki: Myr, Lys i Tyrosh.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 „Ogień i krew”, Dziedzice smoka – Kwestia sukcesji.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Dorne: Złamanie Ramienia.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Historia starożytna: Przybycie Andalów.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Północ: Królowie zimy.
- ↑ „Gra o tron”, rozdział 66, Bran VII.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Historia starożytna: Dzieci Valyrii.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Wolne Miasta: Braavos.
- ↑ „Gra o tron”, rozdział 7, Arya I.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Historia starożytna: Dziesięć tysięcy okrętów.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Historia starożytna: Zagłada Valyrii.
- ↑ 29,0 29,1 „Świat lodu i ognia”, Królestwo smoków: Podbój.
- ↑ „Ogień i krew”, Rok trzech ślubów – 49 od Podboju.
- ↑ 31,0 31,1 „Ogień i krew”, Jaehaerys i Alysanne – Ich triumfy oraz tragedie.
- ↑ 32,0 32,1 „Ogień i krew”, Zagłada smoków – Smok czerwony i złoty.
- ↑ 33,0 33,1 „Ogień i krew”, Pod władzą regentów – Namiestnik w kapturze.
- ↑ „Ogień i krew”, Zagłada smoków – Krótkie smutne panowanie Aegona II.
- ↑ 35,0 35,1 „Ogień i krew”, Lyseńska wiosna i koniec regencji.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Królowie z dynastii Targaryenów: Viserys II.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Królowie z dynastii Targaryenów: Aerys I.
- ↑ „Wichry zimy”, rozdział rozdział, Arianne I.
- ↑ „Gra o tron”, rozdział 3, Daenerys I.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 8, Daenerys I.
- ↑ „Gra o tron”, rozdział 18, Catelyn IV.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 77, Tyrion XI (VI).
- ↑ „Starcie królów”, Prolog.
- ↑ 44,0 44,1 „Starcie królów”, rozdział 10, Davos I.
- ↑ „Starcie królów”, rozdział 58, Davos III.
- ↑ „Starcie królów”, rozdział 41, Tyrion IX.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 36, Davos IV.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 63, Davos VI (II).
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 75, Samwell IV (II).
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 6, Arya I.
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 7, Cersei II.
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 31, Brienne VI (II).
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 35, Samwell IV (II).
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 1, Tyrion I.
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 17, Jon IV.
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 9, Davos I.
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 61, Gryf odrodzony.