Essos

Znana część Essos (zaznaczona na czerwono)

Essos - często nazywane po prostu wschodem, największy z czterech znanych kontynentów świata. Leży na wschód od Westeros i na północ od Sothoryos i Ulthos. Rozciąga się od Morza Dreszczy na północy do Morza Letniego na południu i od wąskiego morza na zachodzie do obszarów wokół Morza Nefrytowego na wschodzie (o ile nie dalej). Essos zamieszkuje wiele różnych ludów, a sam kontynent posiada bardzo różnorodną geografię.

W książkach "Pieśni lodu i ognia" kontynent jest nazywany po prostu "wschodnim kontynentem", "za wąskim morzem" lub "wschodem"; George R. R. Martin po raz pierwszy nazwał go "Essos" w połowie 2008 roku w wywiadzie, później zaś oficjalnie to potwierdził. Dodatek do "Tańca ze smokami" oficjalnie nazywa kontynent na wschód od wąskiego morza jako Essos.

Geografia

Essos jest zdecydowanie większe od Westeros, chociaż jego prawdziwe rozmiary nie są znane. Nie istnieje obecnie ani jedna kompletna mapa kontynentu. Północne wybrzeże oddzielone jest od czapy polarnej przez Morze Dreszczy. Na południe, za Morzem Letnim, leży niezbadany kontynent Sothoryos. Na dalszym wschodzie, nad Morzem Nefrytowym, znajdują się Asshai, Yi Ti i tajemniczy region nazywany Krainami Cienia. Na południe od nich leży Ulthos.

Geografia i klimat Essos są bardzo różne. Dzięki oddzieleniu od Krain Wiecznej Zimy i położeniu bardziej na południe zimy nie są w nim tak dotkliwe jak w Westeros.

Zachodnie wybrzeże charakteryzuje się umiarkowanym klimatem na północy, w miarę przemieszczania się na południe staje się on cieplejszy i suchszy. Charakteryzują go zielone pagórki, wielka Puszcza Qohoricka i rozległe łańcuchy wysp, na których leżą Braavos i Lys. Środek kontynentu pokryty jest płaskimi stepowymi terenami Morza Dothraków. Dalej na wschodzie znajduje się jałowa pustynia znana jako czerwone pustkowie, gdzie nic nie rośnie. Za pustynią, nad Nefrytowymi Bramami prowadzącymi na Morze Nefrytowe, leży miasto Qarth. Południe zdominowane jest przez suche pagórki z klimatem śródziemnomorskim. Południowe wybrzeże biegnie wzdłuż Morza Letniego pomiędzy Volantis, Półwyspem Valyriańskim i wielką Zatoką Niewolniczą. W Essos znajdują się dwa wielkie łańcuchy górskie: Kości i Krazaaj Zasqa. Oddzielają one części kontynentu bardziej znane mieszkańcom Westeros od mniej znanych, bardziej egzotycznych obszarów.

Regiony

Essos dzieli się na kilka regionów, w każdym z nich istnieją odmienne kultury i grupy etniczne.

Wolne Miasta

Wolne Miasta to dziewięć niepodległych miast-państw zlokalizowanych na zachodnim wybrzeżu Essos. Siedem z nich znajduje się na wybrzeżach (Braavos, Myr, Pentos i Volantis) lub wyspach (Lorath, Lys i Tyrosh) nad wąskim morzem, podczas gdy dwa pozostałe (Norvos i Qohor) leżą w głębi lądu. Poza Braavos, założonym przez zbiegłych niewolników, miasta te są byłymi koloniami upadłych Valyriańskich Włości; z tego powodu zachowały część ich kultury. Są dużo większe i bardziej rozwinięte niż miasta Westeros, nawet Królewska Przystań. Każde z Wolnych Miast kontroluje pewien niewielki obszar dokoła nich, w tym małe miasteczka i wioski. Obszar Wolnych Miast rozciąga się od zachodnich wybrzeży do Puszczy Qohorickiej i wielkiej rzeki Rhoyne na wschodzie, które oddzielają je od Morza Dothraków i Królestwa Sarnoru.

W północno-zachodniej części tego regionu, pomiędzy Braavos i Pentos, znajdują się wzgórza Andalos, starożytne siedziby Andalów, i, według legend, miejsce narodzin Wiary Siedmiu.

Królestwo Sarnoru

Na wschód od Puszczy Qohorickiej i na północ od Morza Dothraków leżą równiny Królestwa Sarnoru, nawadniane przez wielką rzekę Sarne i jej dopływy. Większość królestwa została zrównana z ziemią przez Dothraków.

Morze Dothraków

Na wschód od Wolnych Miast i Sarnoru rozciągają się rozległe równiny znane jako Morze Dothraków. Pokrywają znaczną część śródlądową Essos. Zamieszkują je Dothrakowie, rasa wojowniczych nomadów o skórze koloru miedzi. Mają swój własny język i unikatową jeździecką kulturę. Mimo że Dothrakowie nie handlują, ich najazdy mające na celu pozyskanie niewolników są główną siłą napędzającą gospodarkę Essos. W pobliżu Morza Dothraków znajduje się wiele zrujnowanych miast starszych kultur.

Morze Dreszczy

Na północ od Morza Dothraków, nad brzegami Morza Dreszczy, leżą Królestwo Sarnoru, Omber i zalesione Królestwo Ifequevronów. Na północ od lądu stałego Essos znajdują się także wyspy Ibben.

Półwysep Valyriański

Półwysep Valyriański to wielki cypel rozciągający się na południe od Essos w kierunku Morza Letniego. Kiedyś był sercem Valyriańskich Włości i znajdowała się na nim jego stolica, Valyria. Półwysep został zniszczony podczas Zagłady Valyrii, w czasie której powstało wiele wysp, ziemie leżące niżej zatonęły, a Valyria popadła w ruinę. Półwysep i Dymiące Morze, które otacza jego resztki, są uznawane za nawiedzane przez demony i wypełnione trującymi gazami. Z kilkoma wyjątkami ludzie, którzy wyruszają odnaleźć ruiny Valyrii i ich skarbów, nie wracają.

Zatoka Niewolnicza i Ghis

Na południe od Morza Dothraków, na wschód od Valyrii i na zachód od Lhazaru leżą Zatoka Niewolnicza i Ghis. W regionie znajduje się wiele małych miast-państw i trzy wielkie portowe miasta handlujące niewolnikami: Astapor, Yunkai i Meereen. Miasta te powstały na gruzach Starego Ghis i Starego Imperium Ghis, starożytnego rywala Włości Valyriańskich, zniszczonego i spustoszonego tysiące lat temu. Miasta Zatoki Niewolniczej są połączone z Wolnymi Miastami siecią dróg wybudowanych przez Valyrian. Na południe od Ghis, na wyspie, znajduje się miasto nazywane Nowym Ghis, choć wiadomo o nim niewiele. Największą rzeką regionu jest Skahazadhan.

Lhazar

Lhazar leży na południowy wschód od Morza Dothraków i na północny wschód od Zatoki Niewolniczej. Jest na wpół jałową krainą pastwisk i wzgórz. Władcy koni uważają Lhazareńczyków, mieszkańców krainy zajmujących się pasterstwem, łatwymi celami i dobrymi niewolnikami. Nazywają ich haesh rakhi ("Owczarzami").

Qarth

Qarth to starożytne miasto na wschodzie, za czerwonym pustkowiem, nad brzegami Morza Nefrytowego. Jest domem czarnoksiężników i książąt kupieckich. Jego pozycja nad Nefrytowymi Bramami czyni z niego furtkę pomiędzy zachodem i wschodem (takim jak Wolne Miasta i Zatoka Niewolnicza) oraz obszarami położonymi dalej na wschód (takimi jak Asshai, Krainy Cienia i Yi Ti). Mieszkańcy Qarthu angażują się w nieustanne intrygi pomiędzy różnymi potężnymi frakcjami w społeczeństwie. Są też niezwykle bogaci i dumni z własnego obycia.

Na południe od Qarthu znajduje się wyspa Wielka Moraq, położona między Morzem Letnim i Morzem Nefrytowym.

Wschodnie Essos

O częściach Essos położonych na wschód od Kości i Krazaaj Zasqa wiadomo niewiele. Południowe tereny wzdłuż brzegów Morza Nefrytowego to między innymi Yi Ti, Asshai i Krainy Cienia. Na północ od Yi Ti znajdują się miasta kupieckie otaczające Wielkie Morze Piasku oraz Równiny Jogos Nhai. Dalej na wschód znajdują się jeszcze bardziej egzotyczne krainy - Tysiąc Wysp na Morzu Dreszczy, Mossovy, Szare Pustkowie, ziemie Dzierzb, Góry Jutrzenki, miasta bezkrwistych ludzi, Morze Ukryte z Carcosą i Miastem skrzydlatych ludzi, Pięć Fortów, itd..

Mieszkańcy

Essos jest domem dla większej i bardziej różnorodnej grupy ras i kultur niż Westeros. Są oni potomkami dawnych kultur, w tym Andalów, Rhoynarów, Starego Ghis i Valyriańskich Włości. W przeciwieństwie do Westeros, które jest zjednoczone jako Siedem Królestw, Essos podzielone jest na wiele różnych niezależnych regionów i miast-państw. Od czasów upadku Valyriańskich Włości czterysta lat temu nie istnieje w nim żadna dominująca potęga. Do ludów Essos należą:

• Dothrakowie, rasa wojowniczych nomadów o miedzianej skórze, z własnym językiem i unikalną kulturą.
• Ghiscarczycy, mieszana rasa zamieszkująca większość Zatoki Niewolniczej, mówiąca zwulgaryzowaną wersją języka starovalyriańskiego.
• Mieszkańcy Wolnych Miast, potomkowie Valyriańskich Włości i ich niewolników. Mówią osobnym dialektem starovalyriańskiego, choć używają także Mowy Powszechnej Westeros.
  • Braavosowie, potomkowie niewolników z różnych ras, którzy uciekli valyriańskim panom.
  • Lorathijczycy, potomkowie valyriańskich wyznawców Boasha, Ślepego Boga, a także wyzwolonych ludzi i zbiegłych niewolników poszukujących azylu w mieście.
  • Norvoshijczycy, potomkowie valyriańskich wyznawców brodatych kapłanów.
  • Qohorijczycy, potomkowie valyriańskich wyznawców Czarnego Kozła.
  • Pentoshijczycy, potomkowie Valyrian, Andalów i innych starożytnych ludów.
  • Myrijczycy, potomkowie rhoynarskich osadników.
  • Lyseńczycy, potomkowie valyriańskich osadników.
  • Tyroshijczycy, potomkowie valyriańskich osadników.
  • Volanteńczycy, potomkowie valyriańskich osadników.

• Lhazareńczycy, pokojowy lud z brązową skórą, płaskimi twarzami i migdałowych oczach. Są przede wszystkim pasterzami, którzy wyznają Wielkiego Pasterza i są określani przez Dothraków "Owczarzami".
• Qartheńczycy, mieszkańcy Qarthu, potomkowie Qathijczyków.
• Ibbeńczycy, przysadziści i owłosieni ludzie zajmujący się wielorybnictwem, założyciele rybackich kolonii na północy.
• Jogos Nhai, znani z schwytania zorsów.
• N'Ghai, spokrewnieni z nomadycznymi Jogos Nhai, zamieszkujący sekretne miasto Nefer.
• Sarnorczycy, nazywani Tagaez Fen ("Wysokimi Ludźmi"), brązowoskórzy, czarnowłosi mieszkańcy Sarnoru, których pozostałości zamieszkują Saath.
• Yitijczycy, jasnoocy mieszkańcy Złotego Cesarstwa Yi Ti, najstarszej i największej cywilizacji w Essos.
• Lengijczycy, być może najwyższa z ras, ze skórą odcienia naoliwionego drewna tekowego, złocistymi oczami, długimi nogami, smukłymi sylwetkami, zamieszkujący wyspę Leng.
• Ludzie z Cienia, tajemniczy mieszkańcy Krain Cienia, znani z pokrywania swoich ciał tatuażami i ubierania czerwonych, lakierowanych drewnianych masek.

Zniszczone lub wymarłe kultury to między innymi Jhogwini, budowniczowie labiryntów i Ifequevroni. Rhoynarzy w większości uciekli znad Rhoyne do Dorne w Westeros.