Ser Criston Cole – rycerz z rodu Cole, który został lordem dowódcą Gwardii Królewskiej Viserysa I Targaryena[3]. Jego relacje z córką Viserysa, księżniczką Rhaenyrą Targaryen, były początkowo przyjacielskie, a następnie wrogie[3].
Criston przekonał syna Viserysa, księcia Aegona Starszego, do przejęcia władzy w Siedmiu Królestwach, gdy jego ojciec zmarł. Doprowadziło to do wybuchu Tańca Smoków, wojny domowej pomiędzy Aegonem a jego starszą przyrodnią siostrą Rhaenyrą, którą Viserys od dawna przygotowywał na swoją następczynię. Ze względu na swoje działania rycerz stał się znany jako Criston Twórca Królów[2]. Przez część konfliktu Criston służył jako królewski namiestnik Aegona II[4].
Wygląd i osobowość[]
Criston miał włosy czarne jak węgiel i jasnozielone oczy. Dzięki swojemu urokowi osobistemu szybko stał się ulubieńcem wszystkich dam na królewskim dworze[3].
Cole był wyjątkowo utalentowanym wojownikiem, najczęściej używaną przez niego bronią był morgensztern[3]. Wiadomo, że posługiwał się także mieczem[5]. Twórca Królów jeździł na białym koniu[4].
Biografia[]
Wczesne życie[]
Criston urodził się w 82 o.P. w Czarnej Przystani na Dornijskim Pograniczu jako syn zarządcy lorda Dondarriona[3].
W 104 o.P. Criston zwyciężył w walce zbiorowej podczas turnieju w Stawie Dziewic, zwracając na siebie uwagę króla i dworzan poprzez wytrącenie morgenszternem Mrocznej Siostry z rąk księcia Daemona Targaryena. Cole wręczył laur zwycięzcy siedmioletniej księżniczce Rhaenyrze Targaryen, której wstążkę następnie nosił w szrankach. Pokonał ponownie księcia Daemona oraz wysadził z siodeł braci Arryka i Erryka Cargyllów, aż wreszcie sam przegrał z lordem Lymondem Mallisterem. Ubłagany przez córkę Viserys mianował ser Cristona jej osobistą tarczą i obrońcą. W 105 o.P. dwudziestotrzyletni Cole został członkiem Gwardii Królewskiej, zajmując miejsce legendarnego ser Ryama Redwyne’a[3].
Criston nosił wstążkę Rhaenyry także podczas turnieju w 111 o.P., gdzie pokonał ser Gwayne’a Hightowera, będącego młodszym bratem i czempionem królowej Alicent Hightower, drugiej żony króla Viserysa[3].
Pół roku później książę Daemon opuścił stolicę po kłótni ze swoim królewskim bratem. Według Grzyba książę uczył Rhaenyrę sztuki uwodzenia, aby ta mogła zdobyć wiernego złożonym ślubom Cristona. Kiedy księżniczka postanowiła się w końcu zbliżyć do rycerza, ten jednak miał być przerażony i wzgardził Rhaenyrą[3].
Lord dowódca[]
Kiedy ser Harrold Westerling, lord dowódca Gwardii Królewskiej, zmarł w 112 o.P., Criston został mianowany nowym liderem białych płaszczy[3].
W 113 o.P. król Viserys zaaranżował małżeństwo swojej córki Rhaenyry, księżniczki Smoczej Skały, z ser Laenorem Velaryonem, dziedzicem Driftmarku. Według septona Eustace’a Criston zakradł się do sypialni księżniczki, gdzie wyznał jej miłość i zaproponował wspólną ucieczkę do Wolnych Miast, w których mógłby zostać najemnikiem jakiegoś magnata handlowego. Rhaenyra odmówiła mu, twierdząc, że jako krew smoka przeznaczone jej jest bycie kimś więcej niż żoną najemnika. Zaznaczyła też, że skoro byłby gotowy złamać śluby królewskiego gwardzisty, to przysięga małżeńska mogła znaczyć dla niego niewiele więcej. „Świadectwo Grzyba” jest w tej kwestii sprzeczne – zgodnie z nim to Rhaenyra próbowała nieskutecznie uwieść Cole’a w Wieży Białego Miecza. Odrzucona księżniczka znalazła pocieszenie w ser Harwinie Strongu, najsilniejszym rycerzu Siedmiu Królestw, zwanym Łamignatem. Niezależnie od tego, co dokładnie się wydarzyło, Criston z najbardziej oddanego zwolennika stał się najzagorzalszym wrogiem Rhaenyry, która wkrótce przeniosła się na Driftmark z nowym obrońcą w osobie ser Harwina[3].
Starcie Cristona Cole’a z Joffreyem Lonmouthem.
W roku 114 o.P. odbył się ślub Rhaenyry i Laenora, który celebrowano trwającymi siedem dni ucztami i turniejami. Ser Criston walczył z podwiązką królowej Alicent, pokonując wszystkich swoich przeciwników. W walce zbiorowej złamał Harwinowi Strongowi obojczyk i roztrzaskał mu łokieć, przez co Strong został prześmiewczo określony przez Grzyba „Połamanymgnatem”. Morgensztern Cole’a serią ciosów roztrzaskał hełm faworyta Laenora, ser Joffreya Lonmoutha, aż ten padł nieprzytomny. Rycerz Pocałunków zmarł po sześciu dniach. Wiele osób, w tym sam król, nie było zadowolonych z czynu ser Cristona, przez który radosna uroczystość stała się powodem do żałoby. Nie podzielała tego królowa Alicent, która poprosiła, by Cole’a uczyniono jej osobistym obrońcą. Od tego momentu Criston stał się zagorzałym zwolennikiem Alicent i jednym z najbardziej znaczących członków jej stronnictwa[3].
Szkolenie pod okiem ser Cristona Cole’a uczyniło z Aemonda Targaryena biegłego szermierza, mimo że chłopiec miał tylko jedno oko[3].
Taniec Smoków[]
Osobny artykuł: Taniec Smoków
.png){kind=link}
Aegon II[]
.png){kind=link}
Aegon II zostaje ukoronowany przez Cristona.
Kiedy król Viserys I Targaryen zmarł w 129 o.P., ser Criston Cole i królowa Alicent Hightower zebrali małą radę, aby omówić kwestię sukcesji, zatajając śmierć władcy przed opinią publiczną. Criston był przeciwny przejęciu władzy przez Rhaenyrę Targaryen, księżniczkę Smoczej Skały, i jej męża, księcia Daemona Targaryena. Lord dowódca powtórzył także plotki, jakoby dzieci Rhaenyry z ser Laenorem Velaryonem miały być bękartami Harwina Stronga. Zamiast Rhaenyry, zieloni chcieli koronować jej młodszego przyrodniego brata, księcia Aegona Starszego. Według septona Eustace’a Criston poderżnął gardło lorda Lymana Beesbury’ego, jedynego członka rady, który popierał Rhaenyrę. Grzyb twierdzi natomiast, że Cole wyrzucił starszego nad monetą przez okno. Jednakże zarówno Eustace, jak i Grzyb nie byli obecni na tym spotkaniu[6].
Wszyscy zwolennicy czarnych przebywający wciąż na dworze zostali zatrzymani przez lorda dowódcę. Po tym Criston udał się na poszukiwania księcia Aegona, aby przekonać go do przejęcia Żelaznego Tronu. „Świadectwo Grzyba” zapewnia, że Cole znalazł go w Zapchlonym Tyłku z młodą dziewczynką, podczas gdy według septona Eustace’a książę przebywał z córką bogatego kupca. Aegon początkowo miał odmówić przyjęcia korony, ugiął się, dopiero gdy Criston powiedział mu, że w przeciwnym razie Rhaenyra zabije zarówno samego księcia, jak i jego rodzeństwo[6].
Koronacja Aegona odbyła się w Smoczej Jamie. Criston włożył na głowę młodego króla koronę Aegona Zdobywcy[6]. Ze względu na swój wkład w uczynienie władcą Aegona, do Cristona przylgnęło miano Twórcy Królów[7][8].
Królewski namiestnik[]
Rhaenyra Targaryen, która w momencie koronacji Aegona przebywała na Smoczej Skale, odmówiła uznania przyrodniego brata za prawowitego władcę, przez co doszło do wybuchu konfliktu zwanego Tańcem Smoków, który ogarnął całe Siedem Królestw[6]. Wielu lordów było świadomych, że król Viserys I Targaryen życzył sobie, aby to Rhaenyra wstąpiła po nim na tron jako pierwsza rządząca królowa z rodu Targaryen, ze względu na co poparli roszczenia księżniczki. Kiedy czarni zbierali siły i poparcie, Aegon II miał dość kunktatorstwa swojego dziadka i namiestnika, ser Ottona Hightowera, i w jego miejsce uczynił swoim namiestnikiem ser Cristona[4].
W odpowiedzi na zabójstwo młodego księcia Jaehaerysa Targaryena dokonane przez Juchę i Twaroga nowy namiestnik nakazał zinfiltrować Smoczą Skałę ser Arrykowi Cargyllowi, który miał się tam udać, podszywając się pod swojego bliźniaczego brata, ser Erryka, jednego z gwardzistów Rhaenyry. Wielki maester Munkun uważał, że Criston zlecił Cargyllowi zamordowanie samej Rhaenyry, podczas gdy zdaniem Grzyba celem Arryka mieli być synowie królowej, Jacaerys i Joffrey Velaryonowie. Niezależnie od tego, jak dokładniej wyglądał, plan Cole’a nie powiódł się, kiedy doszło do spotkania braci, w wyniku którego bliźniacy zabili się nawzajem w pojedynku[4].
Criston pomaszerował na Rosby i Stokeworth, prowadząc ze sobą 100 rycerzy i 500 zbrojnych. Zażądał od lordów obydwu zamków wsparcia swojego zastępu, po czym splądrował Duskendale. Oddział Cole’a rozpoczął następnie oblężenie Gawroniego Gniazda. Twórca Królów był przygotowany na odsiecz księżniczki Rhaenys Targaryen i Meleys, planując zasadzkę wspólnie z Aegonem II na Sunfyrze i Aemondem Targaryenem na Vhagar. Rhaenys i jej smoczyca zginęły w walce, ale starcie uczyniło z Aegona kalekę. Criston i Aemond zdobyli Gawronie Gniazdo, wymordowując cały jego garnizon. Głowę lorda Stauntona zabrano do Królewskiej Przystani i zatknięto nad Starą Bramą. Ze względu na zły stan Aegona II, Cole mianował księcia Aemonda protektorem królestwa i księciem regentem[4].
Harrenhal[]
Książę Aemond Targaryen i Criston chcieli odzyskać Harrenhal z rąk księcia Daemona Targaryena, męża królowej Rhaenyry, który w wielkim zamku zebrał armię ludzi z dorzecza. Podczas gdy lord Jason Lannister z ośmiotysięczną armią ludzi zachodu zaprzysiężoną Aegonowi II przemieszczał się w stronę Oka Boga, z Królewskiej Przystani wymaszerował liczący 4000 żołnierzy zastęp zielonych pod dowództwem Twórcy Królów, któremu na niebie towarzyszył Aemond na Vhagar. Celem obydwu armii było wspólne uderzenie na Harrenhal i zmiażdżenie „zdrajców z Tridentu” [4]. Jason poległ jednak w bitwie nad Czerwonymi Widłami, a dowództwo nad jego ludźmi przejął lord Humfrey Lefford[5].
Po pokonaniu ser Oswalda Wode’a oraz lordów Darry’ego i Roote’a na brzegach Oka Boga, zastęp Cristona dotarł do Harrenhal, które okazało się być puste. Aemond uznał to początkowo za wielkie zwycięstwo, ale wściekł się po odkryciu, że Daemon odleciał na Caraxes, aby wspomóc Rhaenyrę w zdobyciu Królewskiej Przystani. W tym czasie wojska Lannisterów pod dowództwem lorda Lefforda zostały doszczętnie rozbite przez ludzi z dorzecza i Wilki Zimy w bitwie nad Jeziorem. W odpowiedzi na zwycięstwa czarnych, Cole nakazał Aemondowi wycofać się na południe i dołączyć do zastępu zielonych prowadzonego przez lorda Ormunda Hightowera i księcia Daerona Targaryena. Książę regent jednak odmówił i zdecydował się zamiast tego potraktować dorzecze smoczym ogniem Vhagar[5].
Bal Rzeźnika[]
Criston zdecydował się wyruszyć na południe ze swoim zastępem liczącym 3600 ludzi, aby połączyć się z wojskami Hightowerów. Maszerowali zachodnim brzegiem Oka Boga. Czarni zniszczyli wioski i skazili wodę na ich trasie, nie pozwalając zielonym na uzupełnianie zapasów. Ludzie z dorzecza, tacy jak młodociany Benjicot Blackwood, lord Raventree[9], nękali żołnierzy Cristona atakami z zaskoczenia. Tuzin zielonych zginął w wiosce Skrzyżowane Wiązy w zasadzce zaplanowanej przez Czarnego Trombo[5].
.png){kind=link}
Śmierć ser Cristona Cole’a z rąk Czerwonego Robba Riversa podczas Balu Rzeźnika.
W trakcie marszu z Oka Boga w stronę Czarnego Nurtu zastęp Cristona napotkał na swojej drodze pośród wzgórz kilkutysięczną armię czarnych pod dowództwem ser Garibalda Grey, ser Pate’a z Długiego Liścia i Rodericka Dustina, lorda Barrowton. Cole zaoferował poddanie się, jeśli przeciwnicy oszczędzą życie jego i jego ludzi, spotkał się jednak z odmową. Kiedy Twórca Królów wyzwał trzech swoich przeciwników do walki, Pate dał znał Robbowi Riversowi i jego łucznikom, aby wystrzelili strzały w stronę ser Cristona. Trzy strzały trafiły w brzuch, szyję i pierś Cole’a. Po tym setki ludzi lorda dowódcy zginęły w bitwie, która została zapamiętana jako Bal Rzeźnika. Garibald i Pate zabrali głowę Twórcy Królów zatkniętą na włóczni na pierwszą bitwę pod Tumbleton[5].
Po zakończeniu Tańca Smoków nowym królewskim namiestnikiem został Cregan Stark, który sprawował urząd przez jeden dzień[9]. Następcą ser Cristona na stanowisku lorda dowódcy Gwardii Królewskiej został ser Willis Fell. Obydwaj mężczyźni służyli nowemu królowi Aegonowi III Targaryenowi[10].
Dziedzictwo[]
Nieznane są motywy, które pokierowały Cristona do popierania Aegona II Targaryena podczas Tańca Smoków. Niektórzy twierdzą, że robił to z ambicji, ponieważ książę Aegon był bardziej uległy niż jego przyrodnia siostra, a odrzucenie Cole’a przez Rhaenyrę dodawało do konfliktu wymiar osobisty[2]. Według innych robił to ze szlachetniejszych pobudek, powołując się na starożytny andalski zwyczaj pierwszeństwa synów nad córkami w dziedziczeniu, albo dlatego, że nie chciał, aby na Żelaznym Tronie zasiedli synowie Rhaenyry, których Twórca Królów uznawał za bękartów[2]. Criston jest pamiętany jako uosobienie zarówno najlepszych, jak i najgorszych cech gwardzisty królewskiego[8].
Wydarzenia z Pieśni lodu i ognia[]
„Uczta dla wron”[]
Próbując przekonać ser Arysa Oakhearta z Gwardii Królewskiej do przyłączenia się do spisku mającego na celu koronację Myrcelli Baratheon, księżniczka Arianne Martell mówi mu, że lord Anders Yronwood jest Cristonem Cole’em narodzonym na nowo. Księżniczka jest tego zdania, ponieważ Yronwood popiera prawo do sukcesji jej młodszego brata, księcia Quentyna Martella. Arys wspomina plotkę, wedle której przed dołączeniem do Gwardii Królewskiej Criston miał być kochankiem księżniczki Rhaenyry Targaryen[2].
Pokazując ser Lorasowi Tyrellowi Białą Księgę, ser Jaime Lannister, lord dowódca Gwardii Królewskiej, wspomina kontrowersyjną postać ser Cristona[8].
Cytaty[]
Cytaty Cristona[]
| „ | Niech Siedmiu zbawi ten kraj, jeśli posadzimy bękarta na Żelaznym Tronie. Zamienią Czerwoną Twierdzę w burdel. Niczyja córka nie będzie bezpieczna ani niczyja żona. Nawet chłopcy… wiemy, kim był Laenor[6].
— Criston do małej rady Viserysa I Targaryena
|
” |
| „ | Aegon: Mój nowy namiestnik jest stalową pięścią. Skończyliśmy z pisaniem listów.
Criston: Nie godzi się, byś błagał swych lordów o poparcie jak żebrak domagający się jałmużny. Jesteś prawowitym królem Westeros, a ci, którzy temu przeczą, to zdrajcy. Pora już, by poznali cenę swej zbrodni[6]. — Aegon II Targaryen i Criston
|
” |
| „ | Jak sobie życzycie. Możemy zacząć tutaj, we czterech. Ja przeciwko wam trzem. Czy to wystarczy, by walka była równa?[5]
— Criston do Garibalda Greya, Pate’a z Długiego Liścia i Rodericka Dustina
|
” |
Cytaty o Cristonie[]
| „ | Mój biały rycerz[3].
|
” |
| „ | Ser Criston broni księżniczki przed wrogami, ale kto obroni księżniczkę przed ser Cristonem?[3]
— Alicent Hightower do dworu Viserysa I Targaryena
|
” |
| „ | Kiedy na ciebie patrzy, widzi małą dziewczynkę, którą byłaś, a nie kobietę, którą się stałaś. Mogę cię nauczyć, co trzeba zrobić, żeby spojrzał na ciebie inaczej[3].
|
” |
| „ | Zachowałam dziewictwo dla ciebie. Przyjmij je jako dowód mojej miłości. Dla mojego narzeczonego będzie to znaczyło bardzo niewiele. Kiedy się dowie, że straciłam już cnotę, być może nawet nie zechce mnie poślubić[3].
— Rhaenyra Targaryen do Cristona, według Grzyba
|
” |
| „ | Nie chcę, by śpiewano pieśni o tym, że zginąłeś jak bohater, Twórco Królów. Masz na sumieniu śmierć dziesiątków tysięcy ludzi[5].
— Pate z Długiego Liścia do Cristona
|
” |
| „ | Criston Twórca Królów poszczuł brata przeciw siostrze i doprowadził do podziału w Gwardii Królewskiej, prowokując straszliwą wojnę, którą minstrele zwali Tańcem Smoków. Niektórzy twierdzili, że jego motywem była ambicja, ponieważ książę Aegon był bardziej uległy niż jego uparta starsza siostra. Inni przypisywali mu szlachetniejsze pobudki, utrzymując, że bronił pradawnego andalskiego zwyczaju. Nieliczni szeptali też, że ser Criston był kochankiem księżniczki Rhaenyry, zanim przywdział biel, i pragnął zemsty na kobiecie, która nim wzgardziła[2].
— Przemyślenia Arysa Oakhearta
|
” |
| „ | Loras: O bohaterach zawsze będzie się pamiętać. O najlepszych.
Jaime: I o najgorszych. A także o kilku takich, którzy mieli w sobie trochę jednego i drugiego. Jak on. Loras: Kto to? Dziesięć czarnych kręgów na szkarłatnym polu. Nie znam tego herbu. Jaime: Należał do Cristona Cole’a, który służył pierwszemu Viserysowi i drugiemu Aegonowi. Zwali go Twórcą Królów[8]. |
” |
Ciekawostki[]
- Postać ser Cristona Cole’a może być nawiązaniem George’a R. R. Martina do Richarda Neville’a, 16. hrabiego Warwick, zwanego Warwickiem Twórcą Królów ze względu na popieranie najpierw Edwarda IV Yorka, a później Henryka VI Lancastera w ich roszczeniach do angielskiego tronu podczas Wojny Dwóch Róż.
Przypisy
- ↑ o.P. – od Podboju Aegona.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 „Uczta dla wron”, rozdział 13, Zbrukany rycerz.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 „Ogień i krew”, Dziedzice Smoka: Kwestia sukcesji.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 „Ogień i krew”, Zagłada Smoków: Smok czerwony i złoty.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 „Ogień i krew”, Zagłada Smoków: Triumf Rhaenyry.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 „Ogień i krew”, Zagłada Smoków: Czarni i zieloni.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, Królowie z dynastii Targaryenów: Aegon II.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 „Uczta dla wron”, rozdział 16, Jaime II.
- ↑ 9,0 9,1 „Ogień i krew”, Pokłosie: Godzina Wilka.
- ↑ „Ogień i krew”, Pod władzą regentów: Namiestnik w kapturze.