Król Aerys II Targaryen, zwany także Obłąkanym/Szalonym Królem i Królem Strupem – siedemnasty i ostatni król z dynastii Targaryenów zasiadający na Żelaznym Tronie. Był synem króla Jaehaerysa II Targaryena i królowej Shaery Targaryen[2]. Aerys był ojcem księcia Rhaegara Targaryena, księcia Viserysa Targaryena oraz księżniczki Daenerys Targaryen.
Za jego życia wybuchła wojna domowa znana jako Rebelia Roberta. Po śmierci księcia Rhaegara, a następnie samego króla Aerysa II zakończyło się panowanie dynastii Targaryenów w Siedmiu Królestwach i rozpoczęły się rządy króla Roberta I z rodu Baratheonów.
W serialu Gra o tron postać jego ojca została całkowicie usunięta i zamiast tego Aerys został przedstawiony jako syn Aegona V. Władał przez cały okres władania Jaehaerysa II oraz swój, czyli od 259 o.P.. Jest także dziadkiem Jona Snowa. Aerys występuje tylko raz, w wizjach Brana Starka, który widzi jego śmierć z ręki Jaime’ego Lannistera. Wciela się w niego David Rintoul.
Wygląd i charakter[]
Choć nie zaliczał się do najbardziej pracowitych czy najinteligentniejszych książąt, Aerys opisywany był jako młodzieniec o niezaprzeczalnym uroku. Był również hojny, przystojny i stanowczy, a przy tym skłonny do gniewu. Był również próżny, dumny i skłonny do zmiennych nastrojów. Były to cechy, które uczyniły z niego dogodny cel dla pochlebców i lizusów. Po koronacji był bardzo ambitnym królem – pragnął zostać największym władcą w historii Siedmiu Królestw. Był twórcą wielu pomysłów dotyczących jego państwa i polityki, o których jednak szybko zapominano, ponieważ entuzjazm króla szybko go opuszczał. Dorastając, Aerys stawał się dużo bardziej zazdrosny, podejrzliwy i okrutny, skłonny do wybuchów gniewu[3].
Po rebelii w Duskendale te cechy wzmocniły się. Zaczął uważać każde niewyjaśnione wydarzenie oraz drobne oznaki oporu za dowód straszliwych konspiracji, a dla osób w których widział swoich wrogów przygotował nieludzkie kary. Aerys rozwinął także fascynację ogniem, która tak go pochłonęła, że wkrótce odczuwał przyjemność seksualną jedynie wtedy, kiedy oglądał ludzi palonych żywcem. Jego związek z siostrą-żoną, Rhaellą nigdy nie był szczęśliwy; w późnych latach swojego władania Aerys zaczął ją wykorzystywać seksualnie[3].
Pod koniec jego życia, szaleństwo Aerysa poważnie odbiło się na jego wyglądzie. W czasie śmierci miał zaledwie czterdzieści lat, jednak wyglądał na dużo starszego. Jadł mało i wychudł, ze względu na swój strach przed trucizną[3].
Po kilkukrotnym zranieniu się na mieczach Żelaznego Tronu, Aerys rozwinął fobię przed ostrzami. Nie pozwalał w swej obecności nosić miecza nikomu poza królewskimi gwardzistami. Z tego powodu nie strzygł się ani nie obcinał paznokci. Jego paznokcie przerodziły się w groteskowe, żółte szpony. Brodę miał brudną i skołtunioną, jego włosy przerodziły się w srebrnozłotą gęstwę sięgającą pasa, a paznokcie w długie na dziewięć cali, popękane szpony. Jego kończyny zawsze pokryte były strupami i gojącymi się skaleczeniami[4][3]. Nosił smoczą koronę Aegona Niegodnego[3].
Biografia[]
Wczesne życie[]
Aerys był synem księcia Jaehaerysa Targaryena, drugiego syna króla Aegona V Targaryena, i jego siostry-żony, księżniczki Shaery. Kiedy był jeszcze młodzieńcem, Aerys i jego siostra, Rhaella, zostali zaręczeni, zgodnie z rodową tradycją kazirodczych związków. Podczas gdy jego dziadek, Aegon V, był przeciwny takowemu związkowi – tak jak wcześniej był przeciwko kazirodczym małżeństwom swoich dzieci – Jaehaerys zezwolił na ślub. Jego motywacją była przepowiednia leśnej wiedźmy, której interpretacja mówiła, jakoby książę, którego obiecano narodzi się z linii Aerysa i Rhaelli[3]. Według ser Barristana Śmiałego, który był obecny na weselu, rodzeństwo nie przepadało za sobą[5].
Za młodu Aerys zaprzyjaźnił się z młodym dziedzicem Casterly Rock, Tywinem Lannisterem, który był paziem na dworze królewskim. Zaprzyjaźnił się także ze swoim kuzynem z Końca Burzy, Steffonem Baratheonem. Trójka stała się nierozłączona[3].
W 259 o.P. Rhaella urodziła ich pierworodnego syna i następcę, księcia Rhaegara. Mówiono, że „narodził się w krwi i żałobie”, podczas pożaru znanego jako tragedia w Summerhall, w której zginął król Aegon V i jego najstarszy syn, książę Duncan Targaryen oraz wiele innych osób[6]. Ojciec Aerysa, Jaehaerys, wstąpił na Żelazny Tron po tragedii. Wkrótce chodziły plotki, że w noc koronacji jego ojca, Aerys rozdziewiczył lady Joannę Lannister, która przybyła na dwór by świętować[3].
Aerys walczył w wojnie dziewięciogroszowych królów na Stopniach jako giermek. Tam, w wieku szesnastu lat, przyjął tytuł rycerski. Aerys wybrał, żeby pasował go jego przyjaciel, Tywin Lannister. Kiedy król Jaehaerys II zmarł z powodu choroby w 262 o.P., po panowaniu przez zaledwie trzy lata, książę Aerys został koronowany na króla Aerysa Targaryena, Drugiego Tego Imienia[3].
Wczesne panowanie[]
Obiecujące panowanie Aerysa rozpoczęło się w roku 262 o.P.. W ciągu kilkunastu pierwszych lat królestwo stanęło na nogi po tragicznych wydarzeniach w Summerhall i podczas wojny dziewięciogroszowych królów. Siedem Królestw rosło w siłę i prosperowało, jednakże nie miało tak być już zawsze.
Dwór jego dziada i ojca składał się głównie z doświadczonych starców, idee stały w miejscu, a ogólna atmosfera była bardzo staroświecka. Aerys II odesłał wszystkich i zastąpił ich lordami ze swojego pokolenia. Będąc pod wrażeniem bezwzględności młodego ser Tywina Lannistera podczas zmagań z rebelią przeciw rodowi Lannisterów, Aerys nadał mu tytuł królewskiego namiestnika[3].
Aerysowi nie brakowało ambicji. W chwili koronacji oznajmił, że pragnie zostać największym władcą w historii Siedmiu Królestw. Niektórzy z jego przyjaciół zachęcali go do podobnych myśli, sugerując, że pewnego dnia może być znany jako Aerys Mądry lub Aerys Wielki. Młody król był bardzo aktywny i pełen życia. Kochał muzykę, taniec i bale maskowe, a zwłaszcza młode kobiety. Wypełniał swój dwór pięknymi pannami ze wszystkich zakątków królestwa. Niektórzy utrzymywali, że miał tyle kochanek, co jego przodek Aegon Niegodny, jednak większość historyków wątpi w te informacje. W każdym razie, Aerys zawsze szybko tracił zainteresowanie swoimi kochankami[3].
Król Aerys miał głowę pełną pomysłów, snuł wspaniałe plany, a następnie zapominał o nich w przeciągu cyklu księżyca. Wkrótce po koronacji oznajmił, że zamierza podbić Stopnie i na zawsze uczynić je częścią Siedmiu Królestw. Kiedy lord Rickard Stark z Winterfell odwiedził Królewską Przystań w roku 264 o.P., zainteresowany północą król Aerys II stworzył plan budowy nowego Muru, trzysta mil na północ od pierwszego i wcielenia do Siedmiu Królestw ziem położonych między nimi. W roku 265 o.P., oburzony „smrodem Królewskiej Przystani”, zaczął mówić o wzniesieniu na południowym brzegu Czarnego Nurtu „białego miasta”, zbudowanego w całości z marmuru. W roku 267 o.P. po dyspucie z Żelaznym Bankiem z Braavos, Aerys zapragnął zbudować największą flotę w historii świata, by „rzucić Tytana na klęczki”. Podczas wizyty w Słonecznej Włóczni w roku 270 o.P., Aerys zapewnił księżną Dorne, że wykopie wielki podziemny kanał, który sprawi, że dornijska pustynia zakwitnie. Żaden z tych planów nigdy nie został zrealizowany, jako iż król był zmienny, a jego pomysły nudziły go tak szybko, jak szybko się rodziły[3].
Mimo to w królestwie panował dostatek, dzięki temu, że jego królewski namiestnik posiadał wszystkie istotne cechy, których brakowało królowi. Tywin Lannister był pracowity, zdecydowany, niestrudzony, bardzo inteligentny, sprawiedliwy i surowy. Wkrótce jednak Aerys zaczął żałować swojego wyboru namiestnika. Nie ze względu na jego niekompetencje, lecz wręcz przeciwnie[3]. Był świetnym rządcą, a jego brutalna niezawodność stała się tak dobrze znana i respektowana, że mówiono, iż Aerys może nosić koronę, ale to Tywin włada Siedmioma Królestwami[7][3].
To właśnie Tywin rozwiązał spór z Żelaznym Bankiem w 267 o.P., wiedząc, że nie warto mieć wroga w banku z Braavos. Spłacił długi Jaehaerysa II złotem z Casterly Rock. Odwołał również prawa nadane pospólstwu przez króla Aegona V, dzięki czemu zdobył aprobatę wielu wielkich lordów[3].
Tywin zyskał poparcie wielu bogatych kupców, zmniejszając cła i podatki na towary wpływające przez Królewską Przystań, Lannisport i Stare Miasto, dzięki czemu handel rósł w siłę. Surowo karał piekarzy przyłapanych na wrzucaniu trocin do chleba oraz rzeźników sprzedających koninę jako wołowinę. Tywin budował nowe trakty i naprawiał stare, organizował w całym królestwie mnóstwo wspaniałych turniejów, ku zachwytowi zarówno rycerzy, jak i prostaczków. Pomimo tych osiągnięć, Tywin nie był uwielbiany, ze względu na brak poczucia humoru, pamiętliwość, nieugiętość, dumę i okrucieństwo. Te cechy sprawiły, że miał wielu rywali, a jego chorążowie szanowali go, lecz nikt nie był jego prawdziwym przyjacielem[3].
Znajomość Aerysa i Tywina była skomplikowana. Kiedy był jeszcze księciem, Aerys zauroczył się w Joannie Lannister, kuzynce Tywina, z którą miał się pobrać. Aerys był obecny na ich ślubie w 263 o.P., wypił za dużo podczas wesela, przez co żartował, że to wielka szkoda, iż zniesiono lordowskie prawo pierwszej nocy oraz pozwolił sobie na bezczelne zachowanie w trakcie pokładzin. Mówiono, że Tywin nigdy nie zapomniał zachowania Aerysa[8][3].
Małżeństwo Aerysa i jego młodszej siostry nie było tak szczęśliwe, jak Tywina. Młody król miał wiele kochanek, a Rhaella przymykała na nie oko, lecz nie zezwalała na to, żeby „robił z jej dam swoje kurwy”. W roku 263 o.P. lady Joanna Lannister została odesłana przez królową, krótko po wyjściu za Tywina. Oficjalny powód odesłania jej do domu nigdy nie został powiedziany, lecz Joanna nie była pierwszą damą odrzuconą przez Jej Miłość, i nie była też ostatnią[3].
Kobiety Aerysa nie były jedyną przyczyną konfliktu w ich małżeństwie. Trudności z rodzeniem mocno uprzykrzyły życie królowej Rhaelli. W latach 263 o.P. i 264 o.P. królowa poroniła. W 267 o.P., kiedy Aerys wyjechał do krain zachodu, Rhaella narodziła martwą już księżniczkę Shaenę. Książę Daeron, urodzony w 270 o.P., przeżył jedynie pół roku. Po nim królowa narodziła martwe dziecko w 270 o.P. i poroniła w 271 o.P.. W roku 272 o.P. książę Aegon urodził się dwa miesiące przedwcześnie. Umarł w 273 o.P.[3].
Z początku Aerys pocieszał Rhaellę w jej żalu, ale z czasem jego współczucie zmieniło się w podejrzliwość. W roku 270 o.P. doszedł do wniosku, że Rhaella nie była mu wierna i że żadne z dzieci, które nie przeżyły, nie było jego, „bogowie nie dopuszczą, by na Żelaznym Tronie zasiadł bękart”. Wkrótce zamknął Rhaellę w Warowni Maegora i nakazał, by co noc towarzyszyły jej w łożu dwie septy, by upewnić się, że zachowa czystość[3].
Tymczasem jego relacje z namiestnikiem również się nadpsuły. Tak jak poprzednio Aerys potrzebował Tywina i popierał jego rady, tak teraz często nie zgadzał się z nim i robił całkowite przeciwieństwo sugestii Tywina. Kiedy Wolne Miasta Myr i Tyrosh wdały się w wojnę handlową z Volantis, lord Tywin zalecał neutralność Westeros, lecz król Aerys postanowił wesprzeć Volanteńczyków złotem i bronią. Kiedy ród Bracken i ród Blackwood chciały rozstrzygnięcia sporu granicznego, Tywin wsparł Blackwoodów, a król Aerys stanął po stronie Blackenów. Pomimo sprzeciwom lorda Tywina, Aerys podwoił opłaty portowe w Starym Mieście i Królewskiej Przystani oraz potroił w Lannisporcie i innych portach i przystaniach królestwa. Kiedy delegacja kupców i handlarzy stanęła przed Żelaznym Tronem w proteście, Aerys zrzucił winę na swojego namiestnika, mówiąc:
„ | Lord Tywin sra złotem, ale ostatnio miał zaparcie i musiałem poszukać innego sposobu zapełnienia skarbca[3].
|
” |
Następnie król cofnął cła do poprzedniego stanu, zyskując sobie przychylność i wywołując niechęć do Tywina. Aerys przestał zgadzać się z rekomendacjami Tywina i odrzucał kandydatów wysuwanych przez niego, na rzecz własnych. Kiedy lord Tywin zapragnął mianować swojego brata, ser Tygetta Lannistera, dowódcą zbrojnych Czerwonej Twierdzy, Aerys przyznał tę pozycję ser Willemowi Darry’emu[3].
Już wtedy król uświadomił sobie, że większość ludzi uważa go za pozbawioną znaczenia marionetkę, a Tywina Lannistera za prawdziwego władcę Siedmiu Królestw. Kiedy zasłyszał jak kapitan gwardii lorda Tywina, ser Ilyn Payne powtarza te słowa, Aerys rozkazał wyrwać mu język rozgrzanymi obcęgami[9][10]. Rozgniewany król postanowił udowodnić fałszywość tych opinii i pokazać „słudze, który wyrósł za wysoko”, gdzie jego miejsce[3].
W roku 272 o.P., by uczcić dziesięciolecie wstąpienia Aerysa na tron, Tywin urządził turniej rocznicowy w Królewskiej Przystani. Lady Joanna Lannister powróciła wtedy na dwór, by świętować. Zabrała ze sobą swoje sześcioletnie bliźnięta, Cersei i Jaimego. Pijany Aerys zapytał ją, czy karmienie niemowląt zniszczyło jej piersi. Pytanie przyniosło wiele radości rywalom Tywina, ale upokorzyło lady Joannę. Lord Tywin chciał zrezygnować następnego dnia, lecz Aerys odmówił mu i tak Tywin Lannister pozostał na pozycji namiestnika[3].
Dworacy nauczyli się, że najłatwiej jest wkupić się w łaski króla Aerysa, kpiąc sobie z lorda Tywina. Aerys podważał decyzje namiestnika na różne sposoby, co rozbawiało wielu lordów, będących rywalami pozbawionego poczucia humoru mężczyzny. Tywin Lannister cierpiał w ciszy i nigdy publicznie nie okazywał słabości. Po śmierci w połogu lady Joanny w 273 o.P., zasłyszano jak król mówił, że Tywin stracił Joannę i w zamian otrzymał swojego zdeformowanego, karlego syna, jako kara od bogów, „by nauczyć go pokory”. Wieści wkrótce dotarły do Casterly Rock, gdzie lord Tywin trwał w żałobie. Od tej chwili wszelkie ślady sympatii między starymi przyjaciółmi zniknęły bez śladu. Lecz wciąż kontynuował pracę z pozycji namiestnika, podczas gdy król Aerys stawał się nieobliczalny, gwałtowny i podejrzliwy[3].
Obłęd króla ustał na chwilę w roku 274 o.P., kiedy narodził się jego kolejny syn, któremu nadał imię Jaehaerys. Właściwie narodziny syna niemalże sprawiły, że powróciła dawna osobowość króla. Zmieniło się to jednak, kiedy Jaehaerys zmarł później, jeszcze tego samego roku. Oszalały z gniewu rozkazał ściąć mamkę księcia. Zmienił jednak potem zdanie i uznał, że dziecię otruła jego kochanka, za co zamęczono na śmierć całą jej rodzinę. Podczas męczarni wszyscy przyznali się do zabójstwa, choć szczegóły ich zeznań bardzo się różniły[3].
Po tym, król zmienił swoje zdanie raz jeszcze. Pościł przez dwa tygodnie i odbył marsz skruchy, idąc przez miasto do Wielkiego Septu, by pomodlić się razem z Wielkim Septonem. Po powrocie stwierdził, że pozostanie wierny swojej prawowitej żonie, Rhaelli. Owego dnia w roku 275 o.P. Aerys utracił wszelkie zainteresowanie innymi kobietami[3].
W roku 276 o.P. Rhaella urodziła kolejnego syna, Viserysa. Dziecko było zdrowe, jednak Aerys troszczył się o jego bezpieczeństwo. Gwardziści królewscy mieli rozkaz dniem i nocą czuwać nad chłopcem. Nikt, nawet jego matka, nie mógł pozostawać sam na sam z Viserysem. Prezenty dla księcia dostarczone z całego królestwa na rozkaz Aerysa zostały spalone, ze strachu przed czarami lub przekleństwami. Gdy mleko Rhaelli wyschło, Aerys kazał swojemu kosztującemu potrawy ssać piersi mamki Viserysa, z obawy przed truciznami[3].
W tym samym roku lord Tywin Lannister urządził turniej na cześć narodzin Viserysa w Lannisporcie. Możliwe, że turniej miał być gestem pojednania między królem, a jego namiestnikiem[3]. Wtedy właśnie lord Tywin zaproponował Aerysowi małżeństwo między jego córką, Cersei, a księciem Rhaegarem. Król jednak brutalnie odrzucił tę propozycję, oznajmiając Tywinowi, że jest dobrym i cennym sługą, ale tylko sługą, a żadna córka sługi nie była wystarczająco dobra dla księcia królewskiej krwi[11][3]. Turniej zakończył się bez ostatniej uczty, a Aerys odjechał w chłodnej atmosferze. Tywin nigdy nie zapomniał tej obrazy[11].
Przypisy
- ↑ o. P. – od Podboju Aegona.
- ↑ „Świat lodu i ognia”, dodatek: Drzewo genealogiczne Targaryenów.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 3,24 3,25 3,26 3,27 3,28 3,29 „Świat lodu i ognia”, Królowie z dynastii Targaryenów: Aerys II.
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 16, Jaime II.
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 23, Daenerys IV.
- ↑ „George R. R. Martin's A World of Ice and Fire”, Rhaegar Targaryen.
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 38, Tyrion V.
- ↑ „Taniec ze smokami”, rozdział 43, Daenerys VII (I).
- ↑ „Nawałnica mieczy”, rozdział 11, Jaime II.
- ↑ „Uczta dla wron”, rozdział 27, Jaime III (I).
- ↑ 11,0 11,1 „Uczta dla wron”, rozdział 24, Cersei V.